นครแม่สอด รายงานพิเศษ…เส้นทาง ขันตั้ง พานครู….สืบสาน ความกตัญญูจากศิษย์ที่มีต่อครู

เมื่อวันที่ 29 กุมภาพันธ์ 2563 ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ที่บ้านท่าอาจ หมู่ 3 ต.ท่าสายลวด อ.แม่สอด จ.ตาก เยื้องโรงเรียนบ้านท่าอาจ ถนนเส้นทางไปริมแม่น้ำเมย จะเห็นร้านที่แม่ค้า กล้วยดิบ มะพร้าวเขียวมีควั่น หรือมะพร้าวมีก้าน แบบชาวบ้านๆมาวางขาย โดยเฉพาะผลิตภัณฑ์จาก”กล้วย” เช่น กล้วยดิบ ใบตอง และสินค้าอื่นๆที่มาจากธรรมชาติ โดยจะมีชาวบ้านนิยมมาซื้อ กล้วยดิบ ใบตอง มะพร้าวมีก้าน เพื่อนำไปทำขันตั้ง หรือขึ้นขัน จัดพานครูเพื่อประกอบพิธี “ขึ้นขันครู” สักการะบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ซึ่งในการขึ้นขันบูชาครูนี้ นอกจากจะต้องใช้กล้วยดิบแล้ว ยังประกอบไปด้วย กรวยเทียน กรวยดอกไม้ และนี่ก็คือ วิถีชีวิต เส้นทางทำกิน ชีวิตชาวบ้านๆ อีกมุมหนึ่งของ อ.แม่สอด จ.ตาก ที่นี่ “นครแม่สอด” เมืองเขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษ ที่ยังคงมีวิถีชาวบ้านดั้งเดิมให้เราเห็น…และอยากเห็นภาพวิถีชาวบ้านๆ เช่นนี้ตลอดไป เป็นการสร้างงาน-สร้างรายได้ ในชุมชนคนท้องถิ่น โดยนำมาจากไร่ สวน ของตัวเอง และวัฒนธรรมการสืบสาน ความกตัญญูจากศิษย์ที่มีต่อครู

รายงานข่าวแจ้งว่า การขันตั้งหรือขันครู คือ เครื่องบูชาครูบรรจุอยู่ในพาน การยกขันตั้งสามารถทำได้ เช่นการมอบตัวเป็นศิษย์ หรือที่เข้าใจในปัจจุบันว่าการยกครูหรือขึ้นครู และอีกกรณีหนึ่ง คือ การยกขันตั้งก่อนการทำกิจกรรม เช่น ก่อสร้าง บรรเลงดนตรี ฯลฯ เป็นความเชื่อของชาวเหนือเกี่ยวกับขันตั้งหรือขันครู ซึ่งมีอยู่ในงานฝีมือ และงานช่างทั้งหลาย เป็นต้นว่า ช่างปี่ ช่างซอ (ขับซอ) ช่างแต้ม (วาดเขียน) ช่างต้อง (แกะสลัก) ช่างฟ้อน ช่างไม้ ก่อสร้าง (สล่าแปลงบ้าน) นักดนตรี (ช่างม่วน) นักมวย ฯลฯ กล่าวคือ วิชาชีพ หรือวิชาฝีมือเหล่านี้ต้องมีครูเป็นผู้ประสิทธิ์ประสาทวิชาให้ และมีครูเป็นเจ้าของวิชานั้น ๆ อาจเป็นครูปัจจุบัน หรือครูที่ล่วงลับไปแล้ว วิชาชีพบางอย่างแม้ว่าไม่ได้มีครูสอนให้โดยตรง แต่เมื่อจะประกอบวิชาชีพนั้น ๆ ก็จะต้องขวนขวายหาครูหรือมีครูเข้าไว้ก่อน ดังคำกล่าวที่ว่า ศิษย์มีครู และก่อนจะลงมือปฏิบัติอาชีพนั้น ๆ ก็ควรที่จะระลึกถึงพระคุณของครู และอาราธนาอัญเชิญครูบาอาจารย์มาช่วยคุ้มครองให้ ปลอดภัยขณะทำงานหรือช่วยให้การทำงานนั้นสำเร็จลุล่วงประสบผลสำเร็จด้วยดี

ทีมข่าวพัฒนาบ้านเมืองและสังคม ชุมชน รายงาน