พ่อเฒ่าวัย 67 ปี ยึดอาชีพทำบล็อกแม่พิมพ์ผ้าปาเต๊ะ 1 เดียวในประเทศไทย

สำหรับเรื่องราวดังกล่าวเราจะนำทุกท่านไปยังบ้านของนายยา ดอเล๊าะ อายุ 67 ปี เลขที่ 10 ม.3 ต.ปาเสมัส อ.สุไหงโก-ลก จ.นราธิวาส ซึ่งเป็นบ้านปูนชั้นเดียว ที่ใช้ห้องโถงในบ้านพักเป็นสถานที่ทำงาน โดยพบกับนายยา ซึ่งกำลังพูดคุยกับนายยูโซ๊ะ บินลีตี ที่เดินทางมาว่าจ้างนายยา ทำบล็อกแม่พิมพ์ผ้าปาเต๊ะ เราจึงได้ถือโอกาสสอบถามนายยา ถึงรายละเอียดวิธีการขั้นตอนต่างๆในการทำบล็อกแต่ละชิ้นถึงความยากง่ายกว่าจะได้บล็อกแม่พิมพ์ผ้าปาเต๊ะแต่ละชิ้น เนื่องจากทราบว่ายึดอาชีพทำบล็อกแม่พิมพ์ด้วยสังกะสีและแผ่นทองแดงเพียง 1 เดียวในประเทศไทย

ในส่วนชิ้นงานที่แต่ละชิ้นที่นายยา ใช้ความประณีตประดิดประดอยขึ้นมานั้น ทางผู้ว่าจ้างจะส่งแบบซึ่งมีลวดลายแต่ละชิ้นที่แตกต่างกันออกไปมาให้ จากนั้นนายยา จะนำปีบหรือกระป๋องนมข้นหรือนมสดที่เหลือใช้ ที่พบเห็นโดยทั่วไปจากชาวบ้านทิ้งตามกองขยะ นำมาใช้ครีมตัดเหล็กตัดเป็นแนวเส้นยาวที่มีขนาดกว้าง ประมาณ 1 ซ.ม. เมื่อได้มากตามจำนวนที่ต้องการแล้ว นำบล็อกแม่พิมพ์จากออเดอร์ที่ผู้ว่าจ้างส่งมาให้ แล้วใช้สังกะสีที่ตัดจากปีบหรือกระป๋องนม มาดัดขึ้นรูปตามลวดลายที่ต้องการจนครบทุกชิ้นส่วน

หลังจากนั้นใช้เครื่องเชื่อมแก๊สล้นกับตะกั่วบนสังกะสีหรือแผ่นทองแดงให้ชิ้นงานติดกันจนครบ ตามรูปแบบบล็อกแม่พิมพ์ที่ผู้ว่าจ้างสั่งทำ แล้วนำหินลับมีดมาตะไบหรือขัดถูจนชิ้นงานเลียบเป็นอันเสร็จสิ้น ประการสำคัญแม่พิมพ์แต่ละชิ้นงานต้องเชื่อมปะติดปะต่อให้แล้วเสร็จภายใน 1 สัปดาห์ หากไม่แล้วเสร็จตามกำหนดหรือระยะเวลาเกินกว่านั้น จะส่งผลทำให้แม่พิมพ์โค้งโกงงอจากความร้อน จนไม่สามารถใช้งานได้และต้องเสียเวลาในการทำบล็อกแม่พิมพ์ขึ้นมาใหม่ จึงทำให้ราคาบล็อกแม่พิมพ์แต่ละชิ้นงานที่มีผู้ว่าจ้างสั่งทำ ตามความยากง่ายของลวดลายแตกต่างกันไป อยู่ในราคาตั้งแต่ 500 บาท ถึง 5,000 บาทต่อบล็อกแม่พิมพ์ 1 ชิ้น เดิมทีแรกๆผู้ว่าจ้างจะมีการต่อรองราคา แต่เมื่อพบเห็นวิธีการทำ ต่างยอมรับในฝีมือและขั้นตอนการทำที่ต้องใช้ความประณีตทุกขั้นตอน จนบางรายไม่ต่อรองราคาแถมยังจ่ายเงินเพิ่มให้อีก

โดยนายยา ได้เล่าถึงความเป็นมาที่ยึดอาชีพทำบล็อกแม่พิมพ์ผ้าปาเต๊ะ 1 เดียวในประเทศ ว่า เดิมที่เมื่อประมาณกว่า 40 ปี ที่ผ่านมา ตนได้เดินทางไปค้าแรงงานในประเทศมาเลเซียกับเพื่อนๆ แต่ด้วยความไม่พร้อมของสภาพร่างกายที่จะทำในไซต์งานก่อสร้าง ตนจึงเลือกไปเป็นลูกจ้างรายวันที่ร้านทำบล็อกแม่พิมพ์ผ้าปาเต๊ะ โดยได้เงินค่าจ้างวันละ 150 บาท ตนทำงานอยู่ 2 ปี เพื่อเก็บรวบรวมความรู้ทุกขั้นตอนจนมีความชำนาญ จึงได้ตัดสินใจกลับมาเปิดร้านทำบล็อกแม่พิมพ์ผ้าปาเต๊ะที่บ้านพัก โดยเริ่มแรกชิ้นงานชิ้นแรกทำบล็อกแม่พิมพ์นั้น เพื่อนในประเทศมาเลเซียที่ตนเคยไปทำงานจ้างรายวันอยู่ที่ร้านดังกล่าว ทราบว่าตนเปิดทำบล็อกแม่พิมพ์ผ้าปาเต๊ะที่บ้าน จึงได้ส่งชิ้นงานบล็อกแม่พิมพ์มาให้ตนทำ จากนั้นโรงงานผ้าปาเต๊ะในพื้นที่ อ.สุไหงโก-ลก สมัยนั้นมีกว่า 20 แห่ง เมื่อทราบข่าวจึงได้มีการว่าจ้างตนทำบล็อกแม่พิมพ์ผ้าปาเต๊ะ แทนที่จะว่าจ้างทำบล็อกแม่พิมพ์ผ้าปาเต๊ะซึ่งมีแห่งเดียวในประเทศมาเลเซียสมัยนั้น ส่วนออเดอร์ในขณะนี้หากใครต้องการด่วนตนไม่สามารถทำให้ได้ เนื่องจากมีออเดอร์ล่วงหน้านานถึง 3 เดือน

ด้านนายยา ดอเล๊าะ กล่าวว่า ตนเปิดทำบล็อกแม่พิมพ์ผ้าปาเต๊ะแบบสังกะสีและเหล็กก็ว่าได้มีแห่งเดียวในประเทศไทย เห็นได้จากลูกค้าทั่วประเทศที่สั่งตนทำ โดยราคาว่าจ้างสั่งทำมีตั้งแต่ราคา 500 ถึง 5,000 บาท ขึ้นอยู่กับลวดลายความยากง่ายที่สั่งทำ ส่วนออเดอร์ที่สั่งทำเมื่อวานนี้มีลูกค้าจะเอาเร็วตนบอกอย่างน้อยถ้าจะทำจะได้ในเวลาเร็วที่สุด 3 เดือน